Polskie tłumaczenia wywiadu udzielonego przez Guido Scanagatta, Director Product Management & Application Automotive w Exide Technologies, dla Cristiny Palumbo z Notiziario (Notiziario Motoristico).
Myśląc o samochodach elektrycznych, często uważa się, że istnieją tylko akumulatory, które służą do zasilania i poruszania się pojazdu, ale w rzeczywistości wcale tak nie jest. Wręcz przeciwnie, jak wyjaśnia Guido Scanagatta, Director Product Management & Application Engineering Automotive w Exide Technologies, akumulatory 12 V z pewnością pozostaną podstawowym elementem, na który serwisy i warsztaty samochodowe będą musiały zwracać coraz większą uwagę.
Jakie są główne czynniki stojące za rozwojem akumulatorów w branży motoryzacyjnej i jak ewoluuje ten rynek?
Patrząc na ewolucję akumulatorów samochodowych, ważnym krokiem było pierwsze przejście od tradycyjnego akumulatora do akumulatora AGM. Jako producent akumulatorów na oryginalne wyposażenie (OE), Exide zawsze wspiera producentów samochodów w badaniach i rozwoju akumulatorów, które mogą zaspokoić zmieniające się potrzeby energetyczne pojazdów. To skłoniło nas do ciągłego aktywnego poszukiwania nowych rozwiązań i w wielu przypadkach możemy dziś stwierdzić, że Exide jest pionierem w kilku dziedzinach.
Można powiedzieć, że wynalezienie akumulatorów AGM wynika z zapotrzebowania producentów samochodów na akumulatory, które wytrzymują intensywną pracę cykliczną. Systemy Start Stop wymagały, aby akumulator był w stanie wytrzymać dużą liczbę ponownych uruchomień silnika, a to wymagało innego rozwiązania niż tradycyjna technologia ołowiowo-wapniowa. Następnie przejęły kolejne wymagania, zarówno dla pojazdów z tradycyjnymi silnikami spalinowymi, jak i dla silników hybrydowych i elektrycznych.
Umieszczenie akumulatora w innym miejscu samochodu niż komora silnika i zmniejszenie zużycia paliwa poprzez odłączenie alternatora i odzyskiwanie energii z hamowania to kolejne wymagania producentów samochodów, które stanowiły dla producentów akumulatorów wyzwanie znalezienia nowych rozwiązań.
Dążenie do przejścia na energię elektryczną doprowadziło do prób z różnymi technologiami, takimi jak wykorzystanie litu. Jednakże potrzeba obniżenia kosztów i większej autonomii łańcucha dostaw w zakresie pozyskiwania materiałów, a także konieczność przestrzegania przepisów dotyczących ich możliwości recyklingu i ponownego wykorzystania, dały silny impuls do skupienia się na technologii kwasowo-ołowiowej.
Choć zastosowanie technologii litowej zapewnia doskonałe parametry w zakresie przyjmowania ładunku, czyli zdolności do pochłaniania dużych ilości energii w krótkim czasie, należy przyznać, że jest to surowiec znacznie droższy od ołowiu. Mało tego – ołów łatwiej poddać recyklingowi, a my mamy już odpowiednie rozwiązania i narzędzia do odzyskiwania i ponownego wykorzystania tego materiału, podczas gdy w przypadku akumulatorów litowych w ogóle branża pozostaje w tyle.
Wszystkie te powody skłoniły Exide Technologies do pracy nad znaczną poprawą wydajności akumulatorów kwasowo-ołowiowych, które mają przed sobą jeszcze długą przyszłość, nie tylko do zastosowań w silnikach spalinowych, ale także w pojazdach hybrydowych i elektrycznych oraz samochodach autonomicznych.
Zatem elektryfikacjia nie doprowadzi do zaniku tradycyjnych akumulatorów, jak wielu myśli i się obawia?
Absolutnie nie, wręcz przeciwnie. Pozwólcie, że wyjaśnię: przejście w kierunku elektryfikacji będzie kontynuowane, nawet jeśli obecnie, patrząc na Europę, rzeczywistość różni się w zależności od kraju. Dziś mamy coś w rodzaju „Europy dwóch prędkości”, w której północ zdecydowanie wyprzedza południe. W każdym razie jasne jest, że transformacja się rozpoczęła, co stawia przed nami nowe wyzwania i nową rolę dla akumulatora 12-woltowego.
Rola akumulatora 12 V w samochodach spalinowych jest zasadniczo związana z uruchamianiem silnika i obsługą coraz bardziej złożonych i energochłonnych układów elektronicznych. Jej główny zakres w samochodach hybrydowych i elektrycznych związany jest z wymogami bezpieczeństwa. Dlatego dzisiaj akumulator 12 V pełni nową rolę „wsparcia” akumulatora trakcyjnego. Wyobraźmy sobie na przykład proste zderzenie tylne z samochodem elektrycznym.
Producenci zaprojektowali system bezpieczeństwa, który izoluje akumulator trakcyjny w przypadku, gdy zostanie on poddany przyspieszeniu lub wstrząsom powyżej pewnego progu, ale gdyby był jedynym, który zarządzałby pozostałymi układami elektrycznymi pojazdu, takimi jak centralny zamek, nie będzie możliwe otwarcie drzwi, ponieważ akumulator jest odizolowany. Dlatego też, w zależności od modelu samochodu, producenci pomyśleli o wyposażeniu pojazdu w „tradycyjny” akumulator, tzw. akumulator wspomagający, aby mieć pewność, że instalacja elektryczna pojazdu będzie zawsze sprawna. Myślimy także o wszystkich urządzeniach ADAS, które w razie potrzeby nie mogą przestać działać. Właśnie z tego powodu dość powszechne jest to, co moglibyśmy nazwać „podejściem redundantnym”, gdzie w samochodach elektrycznych i ogólnie we wszystkich pojazdach z autonomiczną jazdą na poziomie 2 lub 3 producenci wymagają stosowania maksymalnie dwóch 12-woltowych akumulatorów wspomagających.
Exide dostarcza już taki system jednemu z głównych producentów elektrycznego SUV-a. Podsumowując, nie tylko akumulatory kwasowo-ołowiowe będą w dalszym ciągu stosowane, ale prawdopodobnie będziemy mieli do czynienia z nowościami na tym rynku, ponieważ technologia kwasowo-ołowiowa pozwala na posiadanie akumulatorów 12 V, które są bardzo tanie, trwałe, o cyklu życia trwającym około sześciu lub siedmiu lat i charakteryzującym się dużą możliwością recyklingu. Różnica pomiędzy czystością stopu akumulatora wykonanego z materiału pochodzącego z recyklingu lub z nowego surowca jest praktycznie żadna. Co więcej, technologia ta zapewnia nam niezależność od dostawców w Europie, której lit nie może zaoferować.
Mówiłeś o współpracy z producentem OE. Jakie są trendy i nad czym Exide współpracuje z producentami samochodów?
Zasadniczo makrotrend dotyczy elektryfikacji floty samochodowej. Liczby te mogą być nadal niskie, przynajmniej dla części Europy, ale udział pojazdów elektrycznych stale rośnie. Nadal mówimy o 1,4 miliona zarejestrowanych pojazdów elektrycznych i liczba ta będzie stale rosnąć w nadchodzących latach. Jeśli dziś w krajach takich jak Niemcy rejestracje pojazdów elektrycznych stanowią około 15 procent całkowitej liczby zarejestrowanych samochodów, to zgodnie z nowymi przepisami europejskimi oczekuje się, że do 2035 roku osiągną 60 procent udziału w rejestracji.
Jednocześnie kolejnym bardzo ważnym trendem, zwłaszcza z punktu widzenia produkcji akumulatorów, jest przechodzenie na wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu, co ma istotne konsekwencje dla stabilności rynku akumulatorów. W Exide pracujemy nad oferowaniem zarówno oryginalnego sprzętu, jak i produktów na rynek wtórny, które spełniają zarówno wymagania dotyczące wydajności, jak i możliwości recyklingu. Dziś możemy powiedzieć, że największe pojazdy elektryczne ( top 20 z obecnej floty elektrycznej) są wyposażone w akumulatory, do których Exide oferuje produkt na rynku wtórnym.
Jeśli chodzi o dalszy rozwój technologii akumulatorów, trend wskazuje na wydajność, wysoką odporność cykliczną i wytrzymałość mechaniczną. Diagnostyka będzie w stanie zaspokoić dwie potrzeby: komunikację z pokładową jednostką sterującą w celu wskazania czy akumulator 12 V jest gotowy do obsługi ADAS oraz umożliwienie warsztatom samochodowym sprawdzenia stanu akumulatora. Co więcej, jeśli chodzi o OE, dostarczamy już akumulatory wspomagające AGM o pojemności 60–70 Ah producentom, którzy będą je stosować zarówno w pojazdach hybrydowych, jak i elektrycznych.
Zakładając zatem, że akumulatory nadal będą ważnym elementem utrzymania sprawności samochodów, na co muszą przygotować się warsztaty i jakie usługi oferuje Exide?
Koncentrujemy się nie tylko na szkoleniu niezbędnym do pracy przy samochodach elektrycznych, ale także na diagnostyce i konserwacji zapobiegawczej, na co warsztaty zazwyczaj nie zwracają uwagi. Warsztatowi samochodowemu trudno jest włączyć sprawdzanie stanu akumulatora 12 V do rutynowego przeglądu samochodu, jest to jednak jedna z najskuteczniejszych praktyk, która w przyszłości stanie się jeszcze ważniejsza.
Badania awaryjności pojazdu hybrydowego lub elektrycznego pokazują, że głównym problemem jest rozładowujący się akumulator 12 V. Dlatego warsztat powinien podczas regularnych przeglądów pojazdu zdiagnozować, czy akumulator 12 V działa prawidłowo, zwłaszcza, że będzie on poddawany coraz intensywniejszemu użytkowaniu i istnieje ryzyko, że przestanie działać bez ostrzeżenia. Exide oferuje tester EBT-965P, który pozwala szybko i łatwo sprawdzić stan akumulatora, aby sprawdzić, czy wymaga on wymiany, zanim ewentualnie przestanie działać.
Przy okazji chciałbym podkreślić, że szczególnie tych nowych modeli nie da się zastąpić obojętnie jakim, starym produktem. Dziś bardziej niż kiedykolwiek konieczna jest wymiana akumulatora na akumulator odpowiadający temu z oryginalnego wyposażenia. Dlatego właśnie Exide opracowało dostępne dla każdego narzędzie online umożliwiające dopasowanie odpowiedniego akumulatora do pojazdu: Exide Battery Finder. Wystarczy proste wyszukiwanie po numerze rejestracyjnym lub numerze VIN, aby dowiedzieć się nie tylko jaki model akumulatora zastosować, ale także, gdzie on się znajduje (informacja wcale nie banalna i oczywista) oraz czy konieczna jest rejestracja akumulatora po wymianie (operacja wymagająca narzędzia diagnostycznego).
Podajemy pełną informację na temat procedur, których należy przestrzegać (często są różne dla każdego modelu pojazdu), ponieważ czasami trzeba zwrócić uwagę na szczegóły i sekwencje, które przeoczone nie pozwalają na poprawną instalację akumulatora, a co za tym idzie błędy w systemie pojazdu.
Ogólnie rzecz biorąc, w nowych samochodach coraz częściej konieczne staje się korzystanie z narzędzi diagnostycznych np. przy rejestracji akumulatora w BMS pojazdu. Wyspecjalizowany personel jest zatem niezbędny i era samodzielnej wymiany akumulatora dobiega końca. Zarządzanie akumulatorami jest obecnie wyłączną prerogatywą profesjonalistów, którzy muszą odpowiednio przygotować się do tego „nowego” zadania.
We Włoszech staramy się uświadomić warsztatom samochodowym wszystkie omówione aspekty, organizując szczegółowe spotkania z naszymi klientami na temat rozwoju rynku i nowych technologii, a także możliwości usług, które oferujemy, zarówno na poziomie handlowym, jak i technicznym.
